Przez B@ramed2024 dnia poniedziałek, 19, sierpień 2024
Kategoria: Baza wiedzy

Kalendarz rozwoju ciąży: Tydzień po tygodniu, 39 tydzień

 Ciąża – 39. tydzień ciąży

Do wyznaczonego przez lekarza terminu porodu pozostał już tylko tydzień. Jednak narodziny dziecka mogą nastąpić w każdej chwili. Przyszła mama powinna więc poświęcać jak najwięcej czasu na odpoczynek i regenerację. Ostatnie chwile oczekiwania na poród dłużą się, a kobiecie mogą towarzyszyć różne, często dość skrajne emocję. Dlatego wsparcie najbliższych w tych ostatnich dniach jest bardzo ważne.

Zmiany w organizmie kobiety

W ostatnich tygodniach brzuch ciężarnej jest już na tyle duży, że może przeszkadzać w wykonywaniu codziennych czynności. Skurcze przepowiadające stają się silniejsze i występują częściej. Pojawia się ból i dyskomfort w dolnej części brzucha, przypominający bóle miesiączkowe. Ciężarna może zaobserwować także krótkotrwałe twardnienie i napinanie brzucha. Wszystkie powyższe symptomy są pożądane i nie stanowią podstawy do niepokoju. Wpływają korzystnie i przygotowują macicę do porodu. Jednak w przypadku wystąpienia jakichkolwiek budzących wątpliwość objawów lub nasilenia skurczów należy niezwłocznie udać się do szpitala.

W tym okresie największe zmiany zachodzą przede wszystkim w szyjce macicy. Pod koniec ciąży długość szyjki macicy ulega skróceniu. Kobieta ciężarna może odczuwać delikatne kłucie w pochwie. Oznaką zbliżającego się porodu jest odejście czopu śluzowego. Stanowi on fizjologiczną barierę ochronną, zabezpieczając jamę macicy i rozwijające się dziecko przed drobnoustrojami. W ten sposób zapobiega powstawaniu różnego rodzaju infekcji, które mogą być groźne dla płodu. Odejście czopu śluzowego nie jest uznawane za rozpoczęcie akcji porodowej. Może nastąpić nawet kilka tygodni przed porodem i często jest niezauważalne przez ciężarną. Jeśli wydzielina ma prawidłowe zabarwienie, a przyszłej mamie nie towarzyszą żadne dolegliwości bólowe czy skurcze, nie ma wówczas konieczności natychmiastowej interwencji lekarskiej. 

Rozwój dziecka

Płód jest już w pełni gotowy do przyjścia na świat. Narządy wewnętrzne są wykształcone i wystarczająco sprawne, aby dziecko mogło funkcjonować po za brzuchem mamy. Maluszek doskonale słyszy dźwięki, rozróżnia smaki i odczuwa dotyk. Zmysł wzroku dziecka w łonie matki jest jeszcze słabo rozwinięty. Reaguje na wyraźne zmiany natężenia światła (jasność lub ciemność). Po porodzie noworodek nie rozróżnia barw, a jedynie kontrastowe zestawienie białego i czarnego.

Średnia masa ciała u dzieci w 39. Tygodniu ciąży wynosi około 3500 g, zaś długość około 50 – 52 cm. Wymiary te są kwestią osobniczą i zależną od wielu czynników, głównie genetycznych.

W ostatnich dniach przed porodem dziecko staje się mniej aktywne. Maluszek regeneruje się i zbiera siły, przygotowując w ten sposób organizm do porodu. Innym mechanizmem mobilizującym malutkie ciało przed porodem jest uwalnianie przez układ wydzielniczy ogromnych ilości hormonów stresu. Organizm doskonale wie, w którym momencie powinien rozpocząć się poród i wysyła odpowiednie sygnały. 

39. tydzień ciąży – jakie badania?

Regularne wizyty kontrolne pod koniec ciąży są niezwykle istotne. Lekarz może monitorować stan zdrowia matki i dziecka. W chwili wystąpienia jakichkolwiek nieprawidłowości zostaną podjęte odpowiednie działania. W ostatnich tygodniach ciąży szczególnemu nadzorowi poddawane są parametry ciśnienia tętniczego krwi matki oraz parametry życiowe i monitoring pracy serca płodu (kardiotokografia – KTG). Badanie kardiotokograficzne określa też występowanie skurczy (ich nasilenie, ilość i amplitudę). Częstotliwość wykonywania KTG zależy od zaleceń lekarza prowadzącego.

Podczas konsultacji w 39. tygodniu ciąży lekarz prowadzący przeprowadzi wywiad z pacjentką. Wykona także badanie ginekologiczne oraz oceni ruchy i czynność serca płodu. Zalecane jest także badanie ultrasonograficzne z oceną masy ciała płodu. Standardowo zostanie zmierzone ciśnienie tętnicze krwi i masa ciała kobiety ciężarnej. Na wizytę należy wykonać morfologię krwi oraz badanie ogólne moczu.

W przypadku opieki sprawowanej przez położną w okolicach 38. – 39. tygodnia ciąży zalecana jest konsultacja u lekarza położnika.​

Liczenie ruchów płodu – jak wykonać?

Ocena ilości ruchów płodu jest ważnym elementem monitorowania jego dobrostanu. Zgodnie z rekomendacjami Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników liczenie ruchów znajdującego się w macicy maluszka powinnyśmy rozpocząć od około 30 tygodnia ciąży.

Jednym ze sposób jest liczenie ruchów płodu przez określony czas. Zwykle jest to 1-2 godziny w ciągu dnia kiedy maluszek jest najbardziej aktywny. Dobrym pomysłem jest, aby przed przystąpieniem do liczenia ruchów płodu ciężarna zjadła zbilansowany posiłek. Przyszła mama powinna znaleźć zaciszne miejsce, usiąść lub położyć się, a następnie skoncentrować na ruchach dziecka. Kobieta może położyć rękę na brzuchu, aby lepiej poczuć aktywność maluszka. Rozpoczynamy liczenie od momentu wyczucia pierwszego ruchu dziecka. Liczba aktywnością w ciągu dwóch godzin to minimum 10 ruchów płodu. Zapisujemy czas, który upłynął pomiędzy każdą aktywnością i ilość wykonanych przez maluszka ruchów. Należy pamiętać, że serię następujących po sobie aktywności płodu, odczytujemy jako jeden ruch. Powtarzajmy tę czynność codziennie.

Przyszła mama nie powinna porównywać aktywności swojego maluszka z doświadczeniami innych ciężarnych. Należy pamiętać, że przebieg każdej ciąży jest inny. Tempo i ilość ruchów dziecka mogą się różnić w zależności od indywidualnych czynników. W przypadku wystąpienia wątpliwości lub jakichkolwiek niepokojących objawów należy skonsultować się z położną lub lekarzem.