Pierwsze tygodnie ciąży bywają stresujące dla przyszłej mamy. Często wiążą się z różnymi dolegliwościami. Zapytaliśmy eksperta o to, które z nich powinny być powodem do niepokoju.
Nudności, wymioty i plamienia – to najczęstsze przyczyny wizyt u lekarza w I trymestrze ciąży. O to, kiedy są one niegroźne, a kiedy bezwzględnie należy udać się na konsultację zapytaliśmy dr. n. med. Wojciecha Majkusiaka, który jest naszym rozmówcą w cotygodniowym cyklu medycznym, prowadzonym we współpracy z Centrum Medycznym "Boramed" przy stacji metra Ursynów.
Z jakimi dolegliwościami najczęściej zgłaszają się pacjentki na początku ciąży? Czy problemy z układem pokarmowym są powodem do niepokoju?
Z pewnością plamienie lub krwawienie z dróg rodnych jest najczęstszą przyczyną niepokoju kobiet w pierwszych tygodniach ciąży. Dolegliwości ze strony układu pokarmowego występują na różnych etapach ciąży u większości kobiet. Nudności występują u 80-90% kobiet, 50% ciężarnych ma wymioty, a zgaga, uczucie palenia za mostkiem występuje u 40-80% kobiet w ciąży.
Najczęściej wymioty i nudności pojawiają się w I trymestrze ciąży, osiągają największe nasilenie około 9 tygodnia i ustępują ok. 20 tygodnia ciąży. Objawy te związane są ze zmniejszonym ryzykiem poronień. U 20% kobiet mogą trwać nawet przez cały okres ciąży.
U niewielkiej części kobiet w ciąży (1-2%) mogą występować niepowściągliwe wymioty ciężarnych, którym towarzyszy spadek masy ciała i zaburzenia elektrolitowe. Objawy te są powodem do niepokoju i nierzadko hospitalizacji.
Jedna na pięć ciężarnych kobiet w I trymestrze ma objawy zagrożenia ciąży. Jakie to objawy i czy często kończą się poronieniem?
Plamienie lub krwawienie z dróg rodnych, którym towarzyszą dolegliwości bólowe w podbrzuszu to objawy zagrażającego poronienia. Objawy te występują u około 20% kobiet będących w ciąży po implantacji zarodka w macicy. Blisko połowa z tych przypadków kończy się poronieniem.
A kiedy plamienie nie jest groźne?
Plamienie, czyli niewielka ilość brunatnej lub podbarwionej krwią wydzieliny z pochwy, czy też jej większa objętość zawierająca nawet skrzepy krwi - wymagająca użycia podpaski higienicznej - są objawami zagrażającego poronienia, poronienia, które trwa lub stanu kiedy doszło już do poronienia. Wobec takich objawów w pierwszym trymestrze ciąży kobieta powinna w trybie ambulatoryjnym zostać zbadana, aby ustalić aktualną sytuację.
Jakie jeszcze dolegliwości zgłaszają pacjentki i co powinno skłonić je do odwiedzenia lekarza?
Zgodnie z obowiązującymi standardami po rozpoznaniu ciąży, na podstawie rozmowy identyfikuje się przedciążowe czynniki ryzyka wystąpienia powikłań podczas ciąży i porodu. Należą do nich choroby ogólne matki, występowanie zakażeń, wywiad położniczy i ginekologiczny.
Ponadto w trakcie ciąży - także w jej pierwszych tygodniach - identyfikuje się czynniki ryzyka na podstawie przeprowadzonych badań. Są to grupa krwi i Rh, obecność przeciwciał odpornościowych, morfologia krwi, badanie ogólne moczu, badanie cytologiczne, badanie stężenia glukozy na czczo, badania na obecność HIV i HCV a także kiły, badanie w kierunku toksoplazmowy i różyczki, ocena czynności tarczycy oraz badanie stomatologiczne.
Istotnym elementem diagnostyki we wczesnej ciąży jest także wykonywane pomiędzy 11 a 14 tygodniem jej trwania skriningowe badanie ultrasonograficzne wraz z testem podwójnym (ocena stężenia białka PAPP-a i wolnej podjednostki beta ludzkiej gonadotropiny kosmówkowej). Na podstawie oceny parametrów ultrasonograficznych i wyników badań testu podwójnego dokonuje się oceny ryzyka występowania najczęstszych u człowieka zaburzeń genetycznych.
Dziękuję za rozmowę.