Dobrze przeprowadzona rozmowa może sprawić, że pierwsza miesiączka nie będzie dla nastolatki dużym stresem. O tym jak pomóc córce przygotować się do menstruacji mówi lek. Tomasz Oleksik specjalizant ginekologii i położnictwa z Centrum Medycznego „Boramed".
– Młodzież dojrzewa teraz szybciej. Kiedy można spodziewać się pierwszej miesiączki u córki? Czy czynnik genetyczny ma tu swój wpływ?
Pojawienie się pierwszej miesiączki (menarche) mówi nam o zakończeniu pewnego etapu procesu dojrzewania płciowego i pojawieniu się zdolności do zajścia w ciążę. Wg. statystyk przedział wiekowy pojawienia się menarche w krajach europejskich to 11-14 lat, nie znaczy to jednak, że nie może się ona pojawić wcześniej, bądź później.
Oczywiście ma na to wpływ wiele czynników, w szczególności genetycznych, środowiskowych oraz to jak się odżywiamy i jaki prowadzimy styl życia.
– Pierwsza menstruacja to duże przeżycie dla nastolatki. Co powinna o niej wiedzieć i kiedy zacząć rozmowy na ten temat?
Przede wszystkim nastolatki nie powinny się obawiać pojawienia pierwszej miesiączki. Zadbanie o to należy do rodziców - szczególnie mam, a także opiekunów czy też lekarza lub pielęgniarki szkolnej. W momencie pojawienia się pierwszych objawów dojrzewania nastolatki (owłosienie łonowe, powiększenie piersi), opiekunowie powinni przeprowadzać rozmowy przygotowujące do wystąpienia objawów miesiączki, a także omówić kwestie „techniczne". Choćby wytłumaczyć jak korzystać z podpasek czy tamponów, aby ograniczyć do minimum stres w tak istotnej dla nastolatki kwestii.
Przygotowanie do pierwszej menstruacji jest bardzo ważne, ponieważ może ona się pojawić w najmniej odpowiednim dla młodej kobiety momencie, przez co generuje jeszcze większy niepokój, któremu można zapobiec odpowiednią rozmową z zaufaną osobą.
– Co może zwiastować, że zbliża się pierwsze krwawienie?
Objawy występujące przed miesiączką są indywidualne. Zdarza się, że są bardzo charakterystyczne, ale często też pacjentki nie odczuwają żadnych dolegliwości. U nastolatek przed pierwszą miesiączką zazwyczaj nie pojawiają się zauważalne objawy, a krwawienie występuje dość nieoczekiwanie.
Jeśli już mamy do czynienia z symptomami, to jest to najczęściej zwiększona wydzielina z pochwy, nadmierna potliwość o nieprzyjemnej woni, pojawienie owłosienia rejonach intymnych, wrażliwość i tkliwość rozwijających się piersi. Może zdarzyć się także nagły przyrost wzrostu, a nawet niewielkie plamienia z dróg rodnych.
- Kiedy młoda kobieta powinna pierwszy raz udać się na kontrolę do ginekologa, jeśli miesiączka przebiega prawidłowo?
Pierwsza wizyta u ginekologa – najlepiej dziecięcego – powinna odbyć się między 12 a 15 rokiem życia, zazwyczaj po menarche, aby ocenić przebieg cyklu miesiączkowego i porozmawiać na temat profilaktycznych szczepień przeciwko wirusowi HPV.
Wizyta powinna również służyć edukacji małoletniej pacjentki na temat fizjologii żeńskiego układu rozrodczego oraz seksualności i ewentualnie stosowania różnych metod antykoncepcji.
– Co powinno zaniepokoić rodziców? Skłonić do wcześniejszej konsultacji lekarskiej?
Niepokojące dla nastolatki i dla jej rodziców powinny być nieprawidłowe krwawienia miesiączkowe – należy skonsultować je z ginekologiem. Objawy takie występują aż u ok. 20-30% dziewcząt. Są to obfite miesiączki, często ze skrzepami krwi, trwające powyżej 7 dni.
Na wizytę u lekarza powinny również zdecydować się nastolatki, u których miesiączka wystąpiła przed 11 r.ż. i po 14 r.ż. gdyż może to być związane z wadą budowy narządu rodnego, jak i zaburzeniami hormonalnymi wymagającymi leczenia.
- Dziękuję za rozmowę w imieniu prowadzących blog Boramed.