Opryszczka to zakaźna choroba wywoływana przez wirus opryszczki pospolitej Herpes Simplex Virus (HSV). Należy do najpowszechniejszych chorób wirusowych skóry i błon śluzowych.
Występują dwa rodzaje wirusa: HSV1 – szczep ustno-twarzowy oraz HSV2 – szczep genitalny.
Jakie są drogi zakażenia wirusem?
Do zakażenia HSV dochodzi drogą kropelkową, poprzez dotyk a także podczas kontaktów seksualnych z osoba zainfekowaną. Warto pamiętać, że już jednorazowe zakażenie wirusem opryszczki pozostaje w naszym organizmie na całe życie.
Występują trzy rodzaje zakażenia:
Zakażenie pierwotne: objawy infekcji pojawiają się w okresie od 2 do 12 dni, od momentu dostania się wirusa do organizmu jako małe pęcherzyki na skórze, wypełnione płynem surowiczym, które później przybierają postać rany, a potem strupa . Pojawiają się na ustach, okolicy nosa lub na narządach płciowych. Objawy infekcji mogą się utrzymywać do 3 tygodni a współtowarzyszyć im mogą bóle głowy i mięśni, gorączka;
Zakażenie nawrotowe: objawia się tak samo jak zakażenie pierwotne ale jest mniej nasilone a nawroty występują zwykle 2–5 razy w roku, głównie podczas występowania silnego stresu, zimna, osłabienia lub miesiączki;
Zakażenie utajone: pojawia się, gdy osoba jest zarażona wirusem, ale nie ma objawów choroby. W postaci „uśpionej" wirus bytuje zarówno u osób, u których wystąpiły objawy, zarówno jak i u tych, u których objawów w ogóle nie było. Zakażenie utajone jest bardziej niebezpieczne,ponieważ osoba zainfekowana nie może leczyć objawów i nieświadomie zaraża innych. Osoba z utajonym wirusem okresowo wydziela go wraz ze śliną, łzami, wydzieliną z pochwy, cewki moczowej i nasieniem.
Jak rozpoznać objawy?
Wirus opryszczki zazwyczaj występuje jako drobne pęcherzyki z płynem surowiczym, które pękają,swędzą a w końcowym etapie przybiera postać strupka. Objawy występują dopiero 6 dnia od momentu zakażenia wirusem i utrzymują się do 10 dni po wystąpieniu objawów.
Jakie jest postępowanie w przypadku wystąpienia opryszczki?
Wskazane jest, aby po zauważeniu objawów skonsultować się z lekarzem prowadzącym ciąże lub lekarzem pierwszego kontaktu. Zgodnie z zaleceniami Polskiego Towarzystwa Ginekologiczniego każda kobieta ciężarna z objawami zakażenia opryszczką powinna otrzymać leczenie doustne.
Wirus opryszczki w okolicach twarzy nie stanowi zagrożenia dla płodu. Nie występuje on w krwiobiegu, w związku z tym nie ma możliwości żeby dostał się do płodu.
Proces leczenia wirusa w trakcie trwania ciąży nie rożni się się od tego sprzed ciąży.
Wyjątek stanowią kobiety ciężarne po 36 tygodniu ciąży, które mają nawracające infekcje HSV, w takich przypadkach aż do porodu jest zachowane profilaktyczne leczenie ciągłe przeciwwirusowe, aby zminimalizować możliwość zakażenia się dziecka podczas porodu.
Objawowe występowanie wirusa HSV w okolicach intymnych podczas okresu okołoporodowego jest wskazaniem do zakończenia ciąży poprzez cięcie cesarskie.
Higiena podczas zakażenia się HSV
Przy zakażeniu się wirusem opryszczki bardzo ważna jest właściwa i odpowiednia higiena, która zapobiega przenoszeniu wirusa w inne miejsca. Podczas występowaniu HSV na ustach, należy za każdym razem dokładnie myć ręce po ich dotknięciu, aby nie rozsiać go np. na okolice intymne.
Pamiętajmy, alby w czasie wystąpienia opryszczki w ciąży, nie smarować jej spirytusem, pasta cynkową, pastą do zębów a zwłaszcza antybiotykami, które mogą zaszkodzić dziecku.
Bibliografia:
1. Położnictwo praktyczne i operacje położnicze, Joachim W. Dudenhausen, Willibald Pschyrembel; Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 1997,2002 ; 6.2.4: 116
2. Majewski S, Rudnicka I. Choroby przenoszone drogą płciową w Polsce w 2009 roku. Przegl Epidemiol 2011;65:307-11.
3. Walkowiak B, Namysł J, Prokop J, Żaba R.Opryszczka narządów płciowych – klinika i epidemiologia. Post Dermatol Alergol 2007; 4:194-201.
4. „Choroby skóry" pod redakcją Stefanii Jabłońskiej i Tadeusza Chorzelskiego
5. Rekomedacje Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego dotyczące zakażeń wirusem opryszczki zwykłej u kobiet ciężarnych. Wydrukowano w Ginekol Poł 2007, 78, 899-900