Jest to zespół objawów spowodowany niedoborem hormonów tarczycy. Jest ona częstsza niż nadczynność tarczycy i dotyczy 4-5 x częściej kobiet.
Jakie są objawy niedoczynności tarczycy?
Objawy niedoczynności tarczycy to senność, zmęczenie, osłabienie, spowolnienie psycho- ruchowe i upośledzenie koncentracji, suchość skóry, łamliwość włosów i paznokci, zwiększenie masy ciała nawet przy próbach stosowania diety redukcyjnej, uczucie zimna, wolna akcja serca, tendencja do zaparć. Konsekwencją niedoczynności tarczycy może być zwiększenie obfitości miesiączek i trudności z zajściem w ciążę. Niedoczynność tarczycy u dzieci może doprowadzić do zaburzeń ich rozwoju.
Jakie są najczęstsze przyczyny niedoczynności tarczycy?
Najczęstsze przyczyny niedoczynności tarczycy to: autoimmunologiczne zapalenie tarczycy czyli choroba Hashimoto, uszkodzenie tarczycy na skutek przebytego leczenia tego gruczołu (operacja lub podanie jodu promieniotwórczego, leki blokujące wytwarzanie i uwalnianie hormonów tarczycy- tyreostatyki) lub innych chorób jak na przykład napromienianie okolicy szyi w przypadku nowotworów głowy, szyi i klatki piersiowej, stosowanie amiodaronu u chorych z ciężkimi zaburzeniami rytmu serca, niektóre leki przeciwnowotworowe. Do niedoczynność tarczycy może także przyczynić się niedobór jodu , zaburzenia rozwojowe tarczycy. Niedoczynność tarczycy może być także konsekwencją choroby przysadki, kiedy to nie dochodzi do adekwatnej produkcji hormonów tarczycy na skutek braku jej pobudzania przez TSH produkowane przez przysadkę (tzw wtórna niedoczynność tarczycy).
Rozpoznanie niedoczynności tarczycy wymaga oceny stężeń hormonów tarczycy (TSH, ft4 ift3). Badania takie jak USG czy ocena stężeń tzw przeciwciał przeciwtarczycowych (aTPO, aTg czy TRAB) pomagają nam w rozpoznaniu przyczyny niedoczynności tego gruczołu.
Jak wygląda leczenie niedoczynności tarczycy?
Leczenie niedoczynności tarczycy to najczęściej podawanie lewotyroksyny (Euthyrox, Letrox, Tirosint_ Sol czy Eltroxin). Jest to leczenie substytucyjne czyli podajemy tyle hormonu, ile w warunkach prawidłowych wyprodukowałaby zdrowa tarczyca, nie może być w przypadku dobrze dobranej dawki leku negatywnych objawów tego leczenia. Ważne do podkreślenia jest, że leczenie jest długoterminowe, najczęściej dożywotnie, ponieważ powrót prawidłowej funkcji tarczycy (czyli powrót do wytwarzania przez nią samą hormonów) nie jest możliwy w przypadku jej zniszczenia czy to przez operację, czy naświetlania czy też proces zapalny. W niektórych przypadkach leczenie niedoczynności tarczycy wspomagane jest podawaniem jodu doustnie. W celu wspomożenia pracy tarczycy czasami podawane są także selen czy cynk lub zestawy witamin- jest to jednak tylko leczenie wspomagające, nie mające udowodnionej skuteczności.
Nie leczona niedoczynność tarczycy może w skrajnych przypadkach doprowadzić do śmierci, jednak nie zawsze też wymaga leczenia! Osoby z subkliniczną (czyli charakteryzującą się podwyższeniem TSH bez obniżenia ft4 i ft3) bezobjawową niedoczynnością tarczycy czasami mogą pozostawać w obserwacji- zapewne w którymś momencie będą wymagały leczenia, jednak nie musi to nastąpić w momencie rozpoznania choroby.
Kontrola w przypadku niedoczynności tarczycy jest częstsza na początku, po wyrównaniu niedoczynności tarczycy wystarczy przeprowadzać ją co kilka miesięcy.
- Dziękuję za rozmowę w imieniu prowadzących blog Boramed.