Już ponad 8 milionów dzieci przyszło na świat dzięki leczeniu in vitro. O to, na czym polega ta metoda i czy późniejsza ciąża wymaga specjalnej opieki zapytaliśmy Wojciecha Majkusiaka - specjalistę ginekologii i położnictwa - który jest naszym rozmówcą w cotygodniowym cyklu medycznym, prowadzonym we współpracy z Centrum Medycznym "Boramed" przy stacji metra Ursynów.
Na czym polega zapłodnienie in vitro?
Zapłodnienie in vitro to procedura medyczna, która polega na zapłodnieniu komórki jajowej przez plemnik w warunkach laboratoryjnych, poza żeńskim układem rozrodczym. Termin in vitro oznacza „w szkle".
Zapłodnienie in vitro daje szansę posiadania potomstwa w sytuacji, gdy inne metody leczenia okazały się nieskuteczne lub zgodnie z obecnym stanem wiedzy nie mają szansy powodzenia. Kolejne etapy obejmują stymulację komórek jajowych i monitorowanie cyklu, aby określić czas pobrania komórek, zapłodnienie komórek, hodowlę zarodków i transfer - przeniesienie - zarodków do macicy.
Jakie są wskazania do zastosowania tej metody?
Zapłodnienie pozaustrojowe jest najskuteczniejszą metodą stosowaną w leczeniu niepłodności. Pierwsze narodziny dziecka po leczeniu in vitro miały miejsce w 1978 roku w Wielkiej Brytanii, dzięki tej metodzie na całym świecie urodziło się już ponad 8 milionów dzieci.
W 2010 roku fizjolog Robert G. Edwards, za opracowanie metody zapłodnienia pozaustrojowego, został uhonorowany najbardziej prestiżowym wyróżnieniem świata nauki, czyli Nagrodą Nobla w dziedzinie fizjologii i medycyny.
Najczęstszymi wskazaniami do zastosowania metody są: niemożność znalezienia przyczyny niepłodności kobiety, nieskuteczność innych metod postępowania, brak lub niedrożność jajowodów, niska jakość nasienia czy zaburzenia funkcjonowania jajników.
Czy ciąża powstała w wyniku zabiegu wymaga specjalnego prowadzenia? Większej liczby badań? Podawania leków na potrzymanie ciąży?
Ciąża, która powstała w wyniku technik wspomaganego rozrodu w zdecydowanej większości przypadków nie wymaga innych, specjalnych badań poza tymi, które są zalecane w każdej ciąży o przebiegu fizjologicznym. Wskazania do podawania progesteronu lub innych preparatów określają lekarze w placówce, która prowadzi leczenie niepłodności metodą in vitro.
Wg badań zabieg in vitro zwiększa prawdopodobieństwo wystąpienia ciąży mnogiej. Wtedy automatycznie staje się ona ciążą wysokiego ryzyka. Z czym musi się liczyć w takim przypadku przyszła mama?
Rzeczywiście częstość wystąpienia ciąży mnogiej w grupie pacjentek leczonych w procedurze in vitro jest większa o około 10% w porównaniu do pacjentek nieleczonych. Jednak wynika to nie z samej metody, a w 99% przypadków z podania (transferu) do macicy 2 zarodków zamiast jednego.
Regułą jest podanie jednego zarodka, jednak w niektórych sytuacjach, ustalanych w trakcie leczenia, aby zwiększyć szansę na ciążę podaje się 2 zarodki. To w tych przypadkach - w wyniku prawidłowego zagnieżdżenia się i rozwoju obu zarodków - mamy ciążę bliźniaczą. Zdecydowanie rzadziej, w 1-2 % przypadków po podaniu jednego zarodka ulega on podziałowi i rozwija się ciąża bliźniacza. Każda ciąża bliźniacza niesie ze sobą zwiększone ryzyko powikłań i dlatego pacjentka powinna pozostawać pod opieką ośrodka referencyjnego.
Czy poród po zapłodnieniu in vitro wiąże się z potencjalnymi komplikacjami czy zazwyczaj przebiega standardowo?
Ciąża, która powstała dzięki technikom wspomaganego rozrodu nie jest czynnikiem ryzyka potencjalnych komplikacji w trakcie porodu. Poród i wskazania do potencjalnych procedur w trakcie jego trwania są takie same niezależnie od tego czy uzyskanie ciąży wymagało dodatkowego leczenia czy też nie.
Dziękuję za rozmowę.
......................
