Rehabilitacja dzieci i niemowląt – co warto wiedzieć
Rehabilitacja odgrywa szczególną rolę w rozwoju dzieci i niemowląt. Anomalie wynikające z nieprawidłowego ukształtowania dziecka, prowadzą do wielu dysfunkcji w obrębie narządu ruchu, ale również zachowania oraz całej sfery rozwoju psychomotorycznego. Zaburzenia te mogą powstawać w wyniku złego ułożenia dziecka zarówno w okresie płodowym, jak i utrwalenia nieprawidłowej postawy ciała już w późniejszym okresie życia. Skolioza, skośne ustawienie miednicy, kolana i stopy koślawe/szpotawe, deformacje w obrębie klatki piersiowej (klatka kurza i lejkowata), zaburzenia neurorozwojowe (osłabione bądź wzmożone napięcie mięśni, asymetrie ciała, przetrwałe odruchy niemowlęce) są następstwem osłabienia aparatu ruchu i zaburzeniem stabilizacji ośrodkowej.
W przychodni Boramed zajmujemy się wszechstronną terapią mającą na celu niwelowanie powstałych zaburzeń. Do najczęstszych z nich należy skolioza powstająca w wyniku trójpłaszczyznowego skrzywienia kręgosłupa, która prowadzi między innymi do nieprawidłowości w zakresie oddychania, bólu w obrębie kręgosłupa, ograniczając oraz uniemożliwiając swobodę wykonywania ruchów. Jedną z wielu metod jest PNF, służący do obudowy oraz reedukacji prawidłowych wzorców ruchowych jednocześnie angażując osłabione grupy mięśniowe do pracy. Metodę tę wykorzystuję się w celu korekcji niewłaściwych, często kompensacyjnych schematów ruchowych, predysponujących do wystąpienia m. in. koślawości lub szpotawości kolan, deformacji stóp, asymetrii tułowia. Zaletą tej metody jest indywidualna praca oraz całościowe podejście do pacjenta. W celu wyhamowania poszczególnych nieprawidłowości, wspomóc się można zajęciami z korekcji wad postawy. Jest to szerokie oddziaływanie na rzecz poprawy utrwalonego bądź pojawiającego się, złego nawyku ruchowego, doprowadzającego do dalszych nieodwracalnych zmian w obrębie aparatu kostnego oraz więzadłowo – mięśniowego. Korekcja postawy wspomaga leczenie poszczególnych wad tj. plecy okrągłe, wklęsłe, płaskie, stopa końska, szpotawa, wydrążona, płaska oraz wyżej wymienione wady kolan.
W przypadku wszelkich wątpliwości co do postawy dziecka sugerujemy skonsultować się z terapeutą przeszkolonym w zakresie pracy metodą FITS – Funkcjonalna Indywidualna Terapia Skolioz. Terapia ta pozwala po pierwsze zdiagnozować dziecko pod kątem czynnościowym (wyglądu zewnętrznego), a przy poparciu zdjęciem RTG również strukturalnym (budowy kośćca). Następnie daje możliwość pracy w kierunku konkretnej korekcji zaburzenia postawy. Skupia się na całym organizmie wprowadzając wzorce ruchowe, które korygują poszczególne ustawienia elementów ciała wpływając na obraz całej jednostki. Co najważniejsze terapeuta metody FITS posiada odpowiednie narzędzia pozwalające na stałą kontrolę postępów procesu terapeutycznego.
Przykład efektów pracy metodą FITS:
Przykład efektów pracy metodą FITS - przed
Przykład efektów pracy metodą FITS - po
Kolejną z metod jest terapia czaszkowo – krzyżowa zadaniem jej jest, uzyskanie symetrii całego ciała poprzez wyrównanie ruchów kości czaszki względem siebie. Metoda jest szczególnie wskazana u dzieci po traumatycznych porodach tj. cesarskie cięcie, poród z użyciem vacuum czy też owinięcie pępowiną. Terapia ta jest szczególnie pomocna przy asymetrii ułożeniowej, kolkach oraz problemach ze snem. Masaż Shantali może być dodatkowo stosowaną alternatywą w terapii u najmłodszych dzieci. Korzystny wpływ rąk terapeuty pozwala na wyeliminowanie problemów trawiennych, kolki, gazów, ale również normalizację napięcia mięśniowego. Ponad to daje dziecku poczucie spokoju oraz bezpieczeństwa.
Szeroko pojęte metody neurorozwojowe min . Bobath czy Vojta, swoim działaniem obejmują dzieci u których został zaburzony prawidłowy proces poznawczy jak i zdolności motoryczne. Mowa tu o dzieciach u których nastąpiły komplikacje w okresie ciąży, okołoporodowym, bądź też późniejszym tj. dzieci z niską masą urodzeniową , wcześniactwo, niska ocena według skali Apgar czy też objawy neurologiczne typu drgawki, spastyka, wiotkość. Terapią objęci są również najmłodsi, u których rozwój dziecięcy został wyhamowany i nie wykazują żadnych zdolności do osiągania kolejnych ,,kamieni milowych" – postępów rozwojowych.
Rozwój układu nerwowego dziecka osiąga swoje optimum w 6 roku jego życia. O ile procesy mielinizacji zachodzą jeszcze w późnej starości, o tyle plastyczność Centralnego Układu Nerwowego stopniowo zaczyna zwalniać już w okresie wczesnoszkolnym. Im wcześniej dziecko zostanie zdiagnozowane i poddane odpowiedniej terapii tym lepsze, szybsze i większe efekty mamy szansę osiągnąć.
Mgr KATARZYNA JAKUBOWSKAJestem fizjoterapeutką, absolwentką Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Od 6 lat pracuję z dziećmi w wodzie i na „sucho". Zajmuję się pacjentami z problemami ortopedycznymi (wady postawy, skoliozy), neurologicznymi (MPD, zespoły genetyczne), psychomotorycznymi (autyzm, inne zaburzenia rozwoju). W swojej pracy na co dzień jestem stawiana przed nowymi wyzwaniami. Uwielbiam je podejmować. Motywują mnie do dalszego rozwoju swoich umiejętności. W terapii z dziećmi wykorzystuję, łączę i modyfikuję na potrzeby indywidualnej pracy metody FITS, PNF, SI, Kinesiology Taping, Wielowymiarowa Terapia Stóp, Bobath, Vojta, Handle, WATSU, Halliwick. Staram się skupić zawsze na całym dziecku, na jego rozwoju motorycznym, ale również psychicznym. Ściśle współpracując z rodzicami staram się znaleźć optymalną strategię pomocy dziecku, a tym samym całej rodzinie. Każdy mały uśmiech jest dla mnie motywacją do ciągłego rozwoju osobistego i pogłębiania swojej wiedzy.