Rozwój dziecka w 12. tygodniu ciąży
Pierwszy trymestr właśnie dobiega końca. To wciąż trzeci miesiąc, ale już ostatni tydzień pierwszego trymestru.
Dziecko ma już wykształcone najważniejsze organy, które z każdym tygodniem ciąży dojrzewają, podobnie rozwinięte są już poszczególne układy i na tym etapie następuje ich dalszy rozwój. Uszy znajdują się po bokach. Oczy przesunięte są do przodu, mają powieki, które do końca drugiego trymestru pozostaną sklejone – zaczyna się proces kształtowania twarzy. Silniejsze stają się mięśnie karku, dzięki czemu główka nie opada już do przodu. Zanika błona pomiędzy palcami stóp, wykształcają się paznokcie. Ruchy płodu stają się coraz bardziej skoordynowane. Pojawia się odruch chwytny, oznacza to, że w odpowiedzi na bodźce maluszek próbuje chwytać pępowinę lub błony płodowe. Na skórze płodu znajdują się cienkie, puszyste włoski, tzw. lanugo, które pod koniec ciąży całkowicie zanikają.
Substancje odżywcze i tlen płód otrzymuje od matki przez łożysko, zwracając przez nie produkty przemiany materii – dzieje się tak do końca ciąży. Krew bogata w tlen i składniki odżywcze płynie żyłami pępowinowymi do dziecka odżywiając jego tkanki i narządy. Następnie krew pochodząca od płodu tętnicami pępowinowymi dostaje się od płodu do łożyska, gdzie jest oczyszczana i wzbogacana w substancje odżywcze i tlen aby powrócić do rozwijającego się dziecka.
Co ciekawe, w przypadku ciąży fizjologicznej krew matki i dziecka nie miesza się, w związku z tym mogą się różnić grupą krwi w układzie AB0 oraz obecnością czynnika Rh.
Zmiany w organizmie kobiety
W 12. tygodniu ciąży powoli stabilizuje się poziom hormonów, dzięki czemu przyszła mama czuje się znacznie lepiej, a uciążliwe dolegliwości ciążowe stopniowo ustępują. Dzięki dużej ilości estrogenów poprawia się kondycja włosów, skóry i paznokci.
To czas kiedy poranne mdłości ustają, może pojawić się wzrost apetytu, jednak należy pamiętać o tym żeby jeść „dla dwojga" a nie „za dwoje" – to powiedzenie kiedyś bardzo popularne już się zdezaktualizowało. Wysoki poziom progesteronu może powodować zmniejszenie perystaltyki jelit, w związku z tym częściej występuje zgaga oraz zaparcia. Konieczna jest prawidłowo zbilansowana dieta, bogata w białko, złożone węglowodany, zdrowe tłuszcze i błonnik. Ważna jest także odpowiednia ilość ruchu. Zalecana jest umiarkowana aktywność fizyczna, jednak wszelkie jej formy należy skonsultować z lekarzem prowadzącym.
Po ustąpieniu dokuczliwych objawów może pojawić się ochota na seks. Jeśli ciąża rozwija się prawidłowo oraz nie jest zagrożona poronieniem lub porodem przedwczesnym to nie ma przeciwwskazań do współżycia. W przypadku wątpliwości należy omówić tę kwestię z lekarzem.
Wydzielina pochwowa staje się bardziej gęsta i może pojawiać się w zwiększonej ilości. Jeśli nie ma ona nieprawidłowego koloru czy nieprzyjemnego zapachu przyszła mama nie powinno się niepokoić. W przypadku pojawienia się plamienia, krwawienia lub świądu należy skonsultować się z lekarzem ginekologiem.
W 12. tygodniu ciąży brzuch staje się coraz bardziej zaokrąglony, zwiększa się obwód bioder.Dno macicy zaczyna wystawać poza spojenie łonowe. Zmniejsza się parcie na pęcherz. Wielkość brzucha jest kwestią indywidualnych predyspozycji.
Minął czas największego ryzyka nieprawidłowego rozwoju ciąży i zagrożenia poronieniem czy obumarciem płodu. Jest więc to odpowiedni moment, aby podzielić się dobrą nowiną z bliskimi. Oprócz radości i gratulacji ze strony otoczenia przyszła mama może także spodziewać się wielu rad od bardziej doświadczonych mam, ciotek czy babć. Należy jednak pamiętać, że każda ciąża jest inna, a wiele z tych informacji będzie powielanymi z pokolenia na pokolenie mitami.
W tym czasie należy także poinformować pracodawcę. Jeśli nie ma przeciwwskazań, a przyszła mama czuje się dobrze może nadal chodzić do pracy i spełniać się zawodowo. Od tego momentu kobieta ciężarna nie powinna pracować w godzinach nocnych oraz nadliczbowych, w niskich, wysokich lub zmiennych temperaturach, w hałasie oraz w miejscach oddziaływania pól elektromagnetycznych, promieniowania jonizującego i nadfioletowego.
Co warto wykonać !
Zgodnie z wytycznymi Standardu Opieki Okołoporodowej 12. tydzień ciąży jest czasem kiedy należy wykonać badanie prenatalne (tzw. USG „genetyczne") wraz z testem podwójnym PAPP-A. Na podstawie obrazu USG lekarz ginekolog szczegółowo ocenia prawidłowość rozwoju dziecka. USG pomiędzy 11. a 13+6 tygodniem ciąży oraz test PAPP-A pozwala na oszacowanie ryzyka wystąpienia najczęstszych trisomii u dziecka (trisomia chromosomu 21 – zespół Downa, trisomia chromosomu 18 – zespół Edwardsa, chromosomu 13 – zespół Pataua). Nieinwazyjne badania pierwszego trymestru są bezbolesne oraz bezpieczne zarówno dla kobiety jak i dla płodu. Na wizycie lekarz powinien także ocenić ryzyko wystąpienia depresji porodowej. Do oceny wykorzystywany jest test Becka składający się z 21 pytań. Badanie należy wykonać w ciąży dwukrotnie: w pierwszym trymestrze pomiędzy 11. a 14. tygodniem oraz w trzecim trymestrze pomiędzy 33. a 37. tygodniem ciąży.
