Co dzieje się z płodem ?
Do końca pierwszego trymestru zostały jeszcze 3 tygodnie. 9. Tydzień ciąży to początek trzeciego miesiąca. Jednocześnie jest to początek okresu płodowego.
W okresie płodowym dochodzi do dojrzewania i rozwoju narządów powstałych w okresie zarodkowym. Zwykle z wejściem w ten etap długość ciemieniowo-siedzeniowa (CRL) płodu wynosi ok. 33mm, a budowa anatomiczna narządów i układów jest już ustanowiona. Zaczynają one podejmować swoje funkcje, częściowo pokrywając potrzeby metaboliczne płodu.
W tym okresie następuje niezwykle dynamiczny rozwój mózgu oraz układu nerwowego.
Coraz bardziej widoczne stają się rysy twarzy: oczy, usta, nos i uszy. Wytwarza się tęczówka oraz formuje się górna warga, a w nosie pojawiają się dziurki. Powoli zaczyna wydłużać się szyja. U rąk i nóg pojawiają się palce i przewężenia, które niebawem zamienią się w łokcie i kolana. Na początku okresu płodowego pojawiają się punkty kostnienia w kościach kończyn i czaszki. Wyraźna staje się linia kręgosłupowa.
W okresie płodowym tkanki, narządy i układy dojrzewają głównie czynnościowo, zalążki śledziony, nadnercza, wątroby i pęcherzyka żółciowego zaczynają specjalizować się w wykonywaniu swoich funkcji.
W badaniu USG u płodu może wyraźnie zobaczyć dłonie i stopy oraz policzyć palce a także rozróżnić płeć na podstawie wyglądu zewnętrznych narządów płciowych. W tym okresie możliwe jest zobrazowanie i ocena formowania się układu komorowego mózgowia oraz krążenia płodowego. Możliwe jest również zobrazowanie płuc.
Zaczyna się tworzyć skóra właściwa a melanocyty zaczynają wydzielać melaninę w naskórku.
Po 9. Tygodniu ciąży zaczyna spadać liczba uderzeń serca na minutę i do końca ciąży utrzymuje się między 120 a 160.
Mimo, że płeć genetyczna jest ustalona w chwili zapłodnienia, przez pierwsze 8-9 tyg. narządy męskie i żeńskie morfologicznie nie różnią się od siebie.
Ruchy płodu są tak delikatne, że jeszcze nieodczuwalne.
Co dzieje się z matką ?
Zaczyna się trzeci miesiąc ciąży, objawy występujące w pierwszych tygodniach ciąży mogą się nasilać. Widoczne jest powiększenie i wzmożone napięcie gruczołów piersiowych oraz poszerzenie podskórnych naczyń żylnych. Obserwuje się powiększenie gruczołów łojowych brodawki (guzki Montgomery-ego), pojawienie się wtórnych obwódek oraz przebarwienie brodawek i obwódek piersiowych.
Zauważalne może być opuchnięcie i krwawienie dziąseł, które spowodowane jest rozszerzeniem naczyń krwionośnych, co jest efektem zachodzących w organizmie zmian hormonalnych.
Obserwuje się stopniowe powiększanie oraz rozpulchnianie macicy, co może być odczuwalne jako dolegliwości bólowe w podbrzuszu. Na tym etapie ciąża nie jest jeszcze widoczna.
Jest to czas kiedy można doświadczać zmiennych emocji tzw. huśtawki emocjonalnej, która jest związana ze zmianami w gospodarce hormonalnej organizmu. Z relacji kobiet w ciąży wynika, że odczuwają większe zmęczenie oraz mają mniej energii niż dotychczas. Zdarza się, że organizm sam podpowiada czego brakuje mu w diecie stąd nietypowe połączenia smakowe, określane jako „zachcianki ciążowe".
Zalecenia
Jeśli do tej pory kobieta nie odbyła wizyty ginekologicznej, jest to ostatni moment, aby ją zrealizować, różne świadczenia przysługują niejednokrotnie tylko tym pacjentkom, które rozpoczęły regularne wizyty właśnie przed 10. tygodniem ciąży. Na takiej wizycie można również otrzymać skierowanie na badania laboratoryjne, których interpretacja jest niezbędna do prawidłowego przebiegu ciąży.
Warto pamiętać, że pod koniec 3 miesiąca należy wykonać jedno z trzech najważniejszych badań usg w ciąży tzw. „usg genetyczne" więc jest to najlepszy czas na ustalenie terminu takiego badania. Badanie powinno być wykonane pomiędzy 11 i 14 tygodniem ciąży przez lekarza posiadającego certyfikat FMF (Fetal Medicine Foundation).
Aktywność fizyczna w ciąży jest wskazana o ile lekarz prowadzący nie zdecyduje inaczej. Wszelkie spacery oraz sporty obarczone niskim ryzkiem kontuzji są wskazane.
Końcówka I trymestru to dobry moment na udanie się do lekarza stomatologa w celu wizyty kontrolnej.
